Juist in deze tijd moet Zuid-Holland haar rol pakken. De begroting voor 2025 laat zien dat we niet alleen reageren op grote uitdagingen, maar dat we vooruitdenken en daadkracht tonen. De vraag is niet langer óf we handelen, maar hóe snel we de noodzakelijke stappen zetten om Zuid-Holland vooruit te brengen. GroenLinks-PvdA kiest voor hoop en vertrouwen.

Inleiding: De Uitdagingen van onze tijd

Geachte voorzitter, geachte leden van de Staten,
Uw verbindende woorden over de gebeurtenissen van de afgelopen tijd zijn ons uit het hart gegrepen. De retoriek die politici bezighoudt moet gemeenschappen en groepen in onze samenleving verbinden. Wij moeten niet belanden in cynisme en wantrouwen, maar kiezen voor hoop en vertrouwen.

Vooruitdenken en daadkracht tonen

Juist in deze tijd moet Zuid-Holland haar rol pakken. Vooral de retoriek Den Haag moet ons niet afleiden van waar het écht om gaat. De begroting voor 2025 laat zien dat we niet alleen reageren op grote uitdagingen, maar dat we vooruitdenken en daadkracht tonen.

De vraag is niet langer óf we handelen, maar hóe snel we de noodzakelijke stappen zetten om Zuid-Holland vooruit te brengen.

De Provincie als Held: Veerkracht en Vooruitgang

“Tijdens de Algemene Beschouwingen in het voorjaar benadrukte ik al de kracht van samenwerking. Om te werken vanuit een gedeelde ambitie. Vandaag bouwen we daarop voort. We hebben laten zien dat we niet wegkijken, maar aanpakken.

Dat we niet vertragen, maar versnellen. 
Dat we niet verdelen, maar verbinden. 

In Zuid-Holland zetten we gezamenlijk de schouders onder concrete oplossingen voor onze provincie. Dat doen we met de inzet van onze financiële middelen en reserves en ambtelijke uitvoering voor de plannen die ons vooruit helpen.”

Windenergie: De Basis voor Toekomstige Groei

Bijvoorbeeld in de energietransitie die essentieel voor onze inwoners. Zonder schone energie en lokale opwek lopen we vast. Niet alleen in duurzaamheid, maar ook in ons stroomnet. Van de week werd er in de landelijke media bericht dat het elektriciteitsnet van de Rotterdamse regio haar maximale capaciteit bereikt. Dit betekent dat scholen, woningen en bedrijven in de toekomst mogelijk niet meer kunnen worden aangesloten op het net.

Deze begroting stelt ons in staat fors te investeren in wind- en zonne-energie. Dit betekent dat we niet langer praten en naar elkaar wijzen, maar juist gaan bouwen.

Dat we niet blokkeren, maar doorpakken. 
Dat we niet achterblijven, maar vooroplopen. 

Beleid met directe positieve impact op onze inwoners.

Dankzij investeringen zorgen we ervoor dat Zuid-Holland haar doelstellingen haalt en haar bijdrage levert aan de nationale energietransitie. Stel u voor: een huishouden in Alphen aan den Rijn dat door onze investeringen in windenergie jaarlijks tussen de 50 en 150 euro bespaart op de energierekening. Dit is hoe beleid directe impact kan hebben op onze inwoners. Bovendien biedt dit kansen voor versnelling in andere sectoren, zoals woningbouw. Elke stap in de energietransitie maakt ons sterker en schept ruimte voor toekomstige woonprojecten. Want zonder stroom, geen nieuwe woningen”

Wonen: Energie als Versneller voor Betaalbare Woningen

De link tussen energie en wonen is duidelijk. Betaalbare en duurzame woningen zijn de volgende stap in het oplossen van onze grootste sociale uitdaging: de woningnood.

Daarom stelt GroenLinks-PvdA vandaag per amendement voor om maar liefst 20 miljoen euro vrij te maken. Deze middelen versterken de Subsidieregeling Wonen Zuid-Holland en maken versnelling in de komende twee jaar mogelijk op drie fronten, waarmee we:

Bestaande knelpunten in sociale en middenhuur aanpakken en daarmee meer woningen realiseren voor 2030 Toekomstbestendig en duurzaam bouwen, voor alle inwoners en de doelgroepen die het hardst geraakt worden, zoals starters, statushouders en senioren. Gemeenten via de Vliegende Brigade helpen om projecten snel van de grond te krijgen.

Met de Vliegende Brigade hebben we al successen geboekt. Denk aan het project in Gouda, waar door gerichte ondersteuning binnen één jaar 50 sociale huurwoningen extra zijn gerealiseerd. 

Duizenden woningen te realiseren

Of bijvoorbeeld de knelpuntenpot voor sociale huur en midden huur. Voorzitter, deze maatregelen zorgen ervoor dat Zuid-Holland niet alleen de grootste woningbouwopgave van Nederland draagt, maar deze ook versneld uitvoert.

Met deze investering helpen we duizenden woningen te realiseren voor de inwoners die dat het hardst nodig hebben – nu, en niet later. En niet alle oplossingen kosten geld: we moedigen GS met een motie ook aan om te kijken naar innovatieve oplossingen: hospita’s, thuisplusflats en ga zo maar door. Daarmee gebruiken we bestaande bouw beter, en kunnen mensen snel een fijn thuis vinden.

Natuurrealisatie: Wonen in een Gezonde Leefomgeving

Betaalbare woningen zijn echter niets zonder een gezonde leefomgeving. Daarom richt deze begroting zich ook op het versterken van onze natuur. Nieuwe woningbouwprojecten moeten samengaan met het behoud en de uitbreiding van natuurgebieden.

Met projecten zoals SAWA Rotterdam of Amstelwijk Dordrecht zorgen we dat natuur en wonen hand in hand gaan. Dit betekent dat we niet kijken naar hectares op papier, maar naar tastbare resultaten in het veld. Geen tekentafelpolitiek, maar poten in de Zuid-Hollandse klei.

Als GroenLinks-PvdA gaan we niet naar het minimaal haalbare, maar bouwen we aan een robuust netwerk van natuurgebieden dat toekomstbestendig is. Onze inzet voor natuur versterkt niet alleen de biodiversiteit, maar verhoogt ook de aantrekkelijkheid van onze provincie als woon- en werkgebied.

Samenhang en Vooruitgang: Eén Visie, Eén Richting

Voorzitter, windenergie, wonen en natuur zijn géén losse dossiers. Ze zijn onderdelen van één geïntegreerde visie van hoe met elkaar willen samenleven. Als we ons beleid op elkaar afstemmen, versterkt het elkaar. Zo creëren we een provincie die niet alleen duurzaam en sociaal is, maar ook welvarend.”

Afsluiting: Oproep tot Actie

Voorzitter, de keuzes die we vandaag maken, bepalen niet alleen het Zuid-Holland van morgen, maar ook hoe we gezien worden als overheid. In een tijd waarin het Rijk te vaak achterblijft, moeten wij laten zien dat we een betrouwbare en daadkrachtige overheid zijn. Dat we dat ook daadwerkelijk willen zijn. Wij geloven in een overheid die koers houdt, verantwoordelijkheid neemt en knopen doorhakt wanneer dat nodig is. Als provincie doen we dat meestal niet in de spotlight.

Maar we kunnen als middenbestuur wel het cement zijn dat de verschillende overheden bij elkaar houdt. Met deze begroting zetten we niet alleen de lijnen uit voor een duurzame, sociale en welvarende toekomst, maar tonen we ook wat het betekent om te staan voor onze inwoners. Naast onze inwoners. Achter onze inwoners.

We wachten niet af, maar nemen het voortouw. Want voorzitter, vertrouwen in de politiek begint hier, bij volksvertegenwoordigers die proberen haar beloften waar te maken. Laten we koers houden, verantwoordelijkheid nemen en bouwen aan het Zuid-Holland van de toekomst. Dank u wel.”

Continuïteit in cultuureducatie

Verder hechten we waarde aan continuïteit van cultuurbeleid en willen we een betrouwbare partner zijn als overheid. Wij hebben daarom ook een amendement voor waarmee we voor onze provinciale culturele instelling Kunstgebouw de extreem hoge loonstijging in de cao sociaal werk compenseren. En die is aangenomen! Zodat zij de taken zoals we die met hen hebben afgesproken, goed kunnen voortzetten.