Vandaag besprak de provincie de eerste begroting van de nieuwe coalitie. Lees hier de bijdrage van onze fractievoorzitter Anneloes van Hunnik!

Geachte voorzitter, Statenleden, college en inwoners van Zuid-Holland,

Vandaag sta ik hier om als fractievoorzitter van GroenLinks de eerste begroting van het nieuwe college te behandelen. Een begroting die nog zal worden gaan ingekleurd door het college. Nadat het college de afgelopen twee weken bijeenkomsten heeft georganiseerd om wensen van inwoners en maatschappelijke organisaties op te halen, maakt mijn fractie dankbaar gebruik van dit moment om ook onze wensen in te dienen. Zo wordt het elke dag beter. Ook in Zuid-Holland.

Zuid-Holland maken we immers met elkaar. Op een klein stukje grond wonen, werken en recreëren miljoenen mensen. Dat vraagt om een provincie die kan leiden (met korte ei wel te verstaan), regisseren, mogelijk maken en hand haven. Maar bovenal vraagt het om een provincie die durft te luisteren. Luisteren naar de complexe vraagstukken die onze inwoners bezig houdt. Luisteren naar de oplossingen die soms al zijn gevonden.

Participatie is voor GroenLinks een belangrijke pijler deze periode. We zijn blij met de start die hiermee al is gemaakt, maar zien ook uit naar de verdere implementatie van participatie op al onze beleidsterreinen. Ook hierbij kijkt mijn fractie graag naar best practices. Verschillende gemeenten stimuleren met apps de betrokkenheid van inwoners bij beleid. Kan mijn fractie ook soortgelijke ideeën die passen in de huidige tijdsgeest verwachten van het college? Het moge duidelijk zijn. Met elkaar maken wij Zuid-Holland.  

Uit het coalitieakkoord is het duidelijk geworden dat het college een belangrijke taak ziet voor de provincie rondom economie. GroenLinks is blij dat het college erkent dat “de op fossiele grondstoffen gebaseerde industriële sectoren voor een grote transitie staan”. Het college mag van GroenLinks een scherpe blik verwachten, vooral wanneer we met elkaar spreken over de circulaire transitie die moet worden gemaakt. In de herziening van de begroting verwacht mijn fractie dat alle drie de transities: circulair, energietransitie en digitalisering een prominentere rol krijgen in de begroting. GroenLinks ziet deze drie thema’s graag in al onze taken terugkomen. Transities vragen niet alleen om praten, maar vooral om doen en doorpakken.

We helpen het college daarom graag op weg met twee concrete voorstellen, waar zij mee uit de voeten kunnen. GroenLinks is van mening dat we de circulaire transitie op weg kunnen helpen door meer informatie te delen met ondernemers. Ondersteun onze Zuid-Hollandse bedrijven en ondernemers door hen te ondersteunen bij het circulair maken van hun producten. Doen en doorpakken.

Daarnaast willen wij het college vragen om een programma sociale innovatie energietransitie uit te voeren. Samenwerking met private partijen in Energietransitie, toegespitst op energiebesparing, duurzame energie, warmte, mobiliteit. Een programma waarin de focus ligt op verbinding arbeidsmarkt-energietransitie op een projectmatige manier. Doen en doorpakken. We willen het college vragen om beide voorstellen ter harte te nemen en mee te nemen in de verdere uitwerking naar de herziening van de begroting.

Economische ontwikkelingen hebben ruimtelijke impact op onze omgeving. Deze week heeft het PBL het signalen-rapport ‘Zorg voor landschap’ uitgebracht. Hierin roepen zij op om spaarzaam om te gaan met het landschap en te zoeken naar innovatieve oplossingen. GroenLinks hoopt dat het college dat advies ter harte zal nemen. In het advies worden meerdere voorstellen gedaan die kunnen worden opgenomen in (provinciaal) beleid. Eén voorstel wil ik graag specifiek uitlichten. Namelijk het voorstel om een ladder voor meervoudig ruimtegebruik te ontwikkelen. GroenLinks ziet een dergelijk instrument als een mooie aanvulling op het huidig beleid. Een aanvulling die volgens GroenLinks ook past bij de ambities die dit college heeft geformuleerd in het coalitieakkoord Elke dag beter. Zuid-Holland. Is het college bereid om te onderzoeken of een dergelijk instrument het Zuid-Hollands beleid zal versterken?

Voorzitter,

Vorige week troffen wij elkaar ook in deze zaal. Toen om met elkaar het debat te voeren over het PAS. Jarenlang is de natuur aangetast en neemt de biodiversiteit af. Tot we nu op een punt zijn gekomen waarop het tij gekeerd moet worden. 

Het college heeft enige tijd geleden al aangegeven graag met de agrarische sector in gesprek te gaan. Is het college bereid om tijdens deze gesprekken de mogelijkheden voor samenwerking op agrarisch natuurbeheer te verkennen en om te inventariseren of er boeren zijn in Zuid-Holland die willen stoppen met hun onderneming?

Voor GroenLinks is de andere kant van de medaille dat de natuur in Zuid-Holland versterkt en ontwikkelt moet worden. GroenLinks kijkt uit naar een plan van het college om het NatuurNetwerkNederland in Zuid-Holland af te ronden. Wanneer kunnen wij dit plannen verwachten? Daarnaast ziet GroenLinks kansen in het versterken van de natuur in Nationale Parken. Ook hierover gaan wij graag in gesprek met GS.

Voor GroenLinks is het helder dat natuur naast een intrinsieke waarde, ook van groot belang is voor de gezondheid van onze inwoners. Een onderzoek uit 2017 dat is uitgevoerd aan de University of Essex, trekt overigens diezelfde conclusie. GroenLinks hecht er daarom bijzonder veel waarde aan dat ook de bereikbaarheid en toegankelijkheid van natuur voor mindervaliden wordt verbeterd. Een andere belangrijke bron voor recreatie is cultuur/erfgoed. GroenLinks zou graag van het college willen dat zij met een actieplan komen om ook de landelijke gebieden van onze provincie te bedienen. Uit de stukken voor deze begrotingsbehandeling is het mijn fractie duidelijk geworden dat Zuid-Holland op dit moment niet mee doet in de aanbesteding van de landelijke matchingsgelden voor cultuureducatie. Is het college bereid om zich wel in te zetten voor het binnenhalen van deze budgetten? Gaat het college inzetten op het programma cultuurparticipatie en cultuureducatie met kwaliteit?

Na werken en recreëren brengt dit mij bij het derde thema dat ik heb genoemd: wonen.

De afgelopen periode heeft de provincie haar rol in het woondossier verstevigd. Wonen is een grondrecht, vastgelegd in artikel 22 lid 2 van onze Grondwet, en moet toegankelijk, betaalbaar en duurzaam zijn. In de gesprekken met de woonregio’s heeft de provincie haar regierol gepakt, en het college stuurt actief op een passend woningaanbod voor alle doelgroepen. Daarbij wordt, waar mogelijk versnelling ingezet. Voor GroenLinks is het duidelijk dat er eveneens een kwaliteitsslag gemaakt moet worden. De vaste lasten moeten gelijk blijven. Zuid-Holland moet het hoofd bieden aan energie-armoede. Talloze mensen die in een koud vochtig huis wonen, omdat zij niet in staat zijn om de energierekening te betalen. GroenLinks is daarom blij met de inzet op energieneutraal bouwen en het verduurzamen van bestaande woningen. Ook de innovatieve oplossingen die in de bouw worden gezocht door het werken met andere materialen vindt GroenLinks een positieve ontwikkeling.

De ruimtelijke kaders en de bereikbaarheid van woonwijken, steden en kleine kernen zijn voor GroenLinks een aandachtspunt waar wij graag het college op willen attenderen. De multimodale inzet van het college kan op steun rekenen van mijn partij. Daarbij willen wij specifiek aandacht vragen voor de bereikbaarheid van kleine kernen met openbaar vervoer.

Tot slot voorzitter, brengt dit mij bij de vraag, waarom wij dit allemaal doen. Waarom heb ik met mijn fractie al deze talloze stukken doorgenomen, argumenten afgewogen en gezocht naar, in onze ogen, nog betere alternatieven of plannen.

Daar heb ik maar 1 antwoord op. Dat is voor onze inwoners. Mijn GroenLinks-fractie doet er alles aan om onze mooie regenboogprovincie een provincie te laten zijn waarin iedereen mee mag doen en iedereen een eerlijke kans krijgt. Een maatschappij waarin geen plaats is voor discriminatie. Wij vinden alle problemen die aan de kaak worden gesteld binnen de jeugdzorg dan ook zeer zorgwekkend. Nu de minister heeft uitgesproken dat er ingezet moet worden op regionale samenwerkingen geeft dat ons te denken. Graag gaan wij met het college in gesprek over de kansen en mogelijkheden die zij ziet om vanuit de provincie de zorg voor onze kinderen te garanderen.

Voor de toekomst. Dankuwel.