De Nieuwkoopse Plassen, een natuurgebied van 1400 ha groot, is bij velen bekend van de schaatstochten. Grote oppervlakte aan rietvelden, doorsneden door vaak grillige watergangen, geven het gebied een prachtig weids karakter.
Ook zomers valt er veel te beleven in dit zeldzame, nog levende veengebied. De vervening begon in de 16e eeuw. De plassen en watergangen zijn sterk begroeid met planten als watergentiaan en waterlelie, met veldjes van de zeer zeldzame krabbenscheer en met drijftillen van vooral waterscheerling. Onder water drijven vaak grote hoeveelheden blaasjeskruid, wat plaatselijk het roeien kan bemoeilijken.
De rietteelt biedt nog altijd veel werk aan mensen in en om Nieuwkoop en Noorden. Juist deze rietteelt zorgt voor een bijzonder proces. Op de lange duur wordt de rietzode te dik om nog veel voedingsstoffen door te laten vanuit de plas. Het riet verandert ten dele in een soort bloemrijk grasland, waarin soorten als veenpluis, moeraskartelblad, veenmos, dopheide, pijpenstrootje en ronde zonnedauw groeien. Daarmee is feitelijk een stukje hoogveen bovenop een stuk laagveen ontstaan.
Het vorige kabinet heeft, onder leiding van staatssecretaris Bleker, zwaar gesnoeid op de gelden voor behoud en ontwikkeling van onze natuurgebieden. Het nieuwe kabinet heeft dit slechts ten dele terug gedraaid. In deze recessie hebben we even andere prioriteiten. Maar onze natuur is kwetsbaar. Uitstel van beheer en prioriteit voor productie kan gebieden als de Nieuwkoopse plassen voorgoed doen verdwijnen.
De Provincie Zuid-Holland koos voor de inzet van agrarisch beheer en recreatie ter ondersteuning van het behoud van natuur en omgekeerd. Dat klinkt logisch en lijkt praktisch. Maar nu de realiteit. De algehele vervuiling uit de verre omgeving van de Nieuwkoopse plassen (tot en met Rijnmond) is al zo groot, dat we niet zonder bijzondere beheermaatregelen, bv. het steken van nieuwe petgaten, het veenmos op peil kunnen houden. De inzet van agrarisch beheer om een extra marge in te bouwen lijkt dan verstandig. Het beheerplan voor de Nieuwkoopse plassen ontziet echter de landbouw in de omgeving volledig.
De waterkwaliteit in de plassen lijdt door de onttrekking van water voor het glastuinbouwgebied bij het Noorden. Al ruim 10 jaar wordt er gewerkt aan (verschillende) plannen om deze kassen op te ruimen. In 2011 heeft de gemeente Nieuwkoop de bestemming van deze grond omgezet in natuurgebied. Veel tuinders zijn inmiddels gestopt. De schade voor de waterkwaliteit nam daardoor af. De landschappelijke kwaliteit echter niet. Van uitkoop en sloop was het nog niet gekomen.
Een en ander moest worden betaald met woningen. Ook de gemeente Nieuwkoop had zich op dit punt rijk gerekend. De gemeente ziet nu af van een nieuw natuurgebied en zegt de tuinders in een langzamer proces te willen uitkopen. De Provincie wordt gevraagd de bestemming natuur om te zetten naar de bestemming glastuinbouw. Dat heeft meer weg van een doorstart voor de glastuinbouw. Zo werkt de gemeente haar tekorten (deels) weg en de natuur heeft het nakijken.