Voorzitter,
De allereerste Dag van de Verantwoording was een groot succes. Het was spannend om een tafel te begeleiden met enthousiaste, nieuwsgierige en deskundige inwoners. Ik wil vooral onze inwoners bedanken. Zij namen tijd en moeite om naar het provinciehuis te komen om samen met ons naar de jaarstukken te kijken en vragen te formuleren. Ook dank ik mijn collega statenleden, de griffie, de ambtenaren, gedeputeerde Baljeu, Ans Hoenderdos van de Randstedelijke Rekenkamer en Chris Schaapman die de dag als oud-statenlid op enthousiaste wijze heeft begeleid. Vorig jaar dienden we de motie voor de Dag van de Verantwoording in met twee doelen: het betrekken van de inwoners bij de provinciale politiek én het versterken van de controlerende rol van de provinciale staten. Wat mij betreft zijn deze doelen behaald. Misschien hadden we een meetindicator moeten formuleren, zoals de tevredenheid van de inwoners en het aantal vragen, maar niet alles is in cijfers en meetindicatoren uit te drukken. Gelukkig maar. Soms weet je ook op basis van je eigen beleving, gesprekken met anderen of het goed gaat.
Voorzitter,
Voor GroenLinks zijn onze kernwaarden groen, sociaal en inclusiviteit in ons werk leidend. Vanuit deze kernwaarden kijken we in hoeverre we onze doelen halen. Naast de jaarstukken geven verschillende andere documenten, zoals de voortgangsrapportage groen, voortgangsrapportage infrastructuurprojecten inzicht in de uitvoering van het beleid.
Het college heeft gebruikt gemaakt van de kleuren rood, oranje en groen. Vandaag gaan wij dat ook doen, maar gebruiken de kleurcodes van de KNMI. Dat sluit ook goed aan bij de actualiteit.
Twee onderwerpen vallen wat ons betreft onder de categorie ‘Code Rood’. Bij één onderwerp is het Code Oranje.
Biodiversiteit
Het is code Rood voor de biodiversiteit in onze provincie.
We zien dat we onze doelen op het gebied van natuur en biodiversiteit niet halen. Aanvullende wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat er een urgent probleem is als het gaat om biodiversiteit en de insectenstand. Marcel Dicke verzorgde een goede lezing over de insectenstand. Hij gaf goed aan welke maatregelen we vanuit de provincie kunnen nemen om de achteruitgang in de insectenstand te bestrijden. Zoals starten met proeven met biologische bestrijding in de landbouw (tuinders lopen hierbij voorop), bloeiende akkerranden, experimenten met strokenteelt, bewustwording vergroten van consumenten en supermarkten.
Uit recente onderzoeken die in opdracht van de provincie zijn uitgevoerd wordt duidelijk dat de insectenstand in onze provincie achteruitgaat. Dat geldt helaas in grote mate ook voor de dagvlinders. In de afgelopen 25 jaar is er een achteruitgang van 63%. [In het agrarisch gebied en infrastructuur zelfs 85%]. Voor heel Nederland is dat 39%. Wat wij positief vinden is dat het college niet alleen onderzoek heeft gedaan, maar ook zelf met ideeën komt om dit te veranderen. Om dit voorgenomen beleid te steunen en kracht te geven dienen wij samen met de Partij van de Arbeid, Partij voor de Dieren en 50PLUS een motie in.
Het is code Rood voor duurzame energie. De opwekking van duurzame energie in Zuid-Holland blijft achterlopen bij de doelstellingen. Dat blijkt uit ‘de meterstand’ en de jaarstukken. In 2020 willen we 9% hernieuwbare energie opwekken in Zuid-Holland. Nu is het resultaat 4,4%. Het college gaat er nu al vanuit dat we dit niet gaan halen. Er moet iets gebeuren om het tij te keren. Dat betekent wat GroenLinks betreft dat er ruimte en budget moet worden vrijgemaakt voor windturbines en zonnepanelen. Ook maken wij ons zorgen om de energiebesparing. Er moet nu iets veranderen, anders lopen we een onoverbrugbare achterstand op.
Onze vraag aan het college is: wat moet er anders om onze ambitie voor duurzame energie wél te halen? Wat doen we niet goed en wat hebben we hiervan geleerd? Wat gaat u anders doen om de energiebesparing te halen?
Het is code Oranje voor het verbeteren van het openbaar vervoer. We zijn overigens heel blij met een aantal positieve ontwikkelingen, zoals de verlaging van de OV-tarieven en het fietslan. Tegelijkertijd zien we – en dat wordt ook geconstateerd door de Raad voor de Leefomgeving in het rapport ‘Van B naar Anders’ - dat we creatiever en innovatiever moeten zijn om de mobiliteit te vergroten. Een zorgpunt blijft de de realisatie van verdubbeling van het probleemspoor tussen Leiden en Woerden. Onze vraag aan het college is of dit onderwerp is opgenomen in het MIRT? Wat is de voortgang op dit moment?
Tijdens de Dag van de Verantwoording attendeerde Gerard Bol uit Katwijk ons op het feit dat verkeersveiligheid te weinig aandacht krijgt in de plannen van de provincie. Zoals bij de aanleg van de R-net buslijn tussen Katwijk en Leiden.
Onze vraag aan het college is dan ook: wat heeft u in 2017 gedaan om de verkeersveiligheid in onze provincie te verbeteren? Deelt u de zorg van Gerard Bol om de verkeersveiligheid in de provincie te verbeteren? Met de invoering van het HOV (Hoogwaardig Openbaar Vervoer) willen we de regio beter bereikbaar maken. Welke maatregelen worden bij deze plannen genomen om de verkeersveiligheid te verbeteren?
Tot slot voorzitter, het financieel beleid van de provincie is positief. We hebben als provincie zelfs moeite om de beschikbare budgetten uit te geven. Vanuit GroenLinks gaan wij bij de bespreking van de Kadernota voorstellen doen voor het versterken van de schone en gezonde leefomgeving en het verkleinen van de sociale ongelijkheid in onze provincie.
Drie voorstellen kondig ik nu al aan:
-
Een onderzoek naar de oprichting van een fonds ter bevordering van het aantal betaalbare woningen in Zuid-Holland en het oplossen van knelpunten op het gebied van woningbouw;
-
Het invoeren van een daltarief bij busabonnementen in onze provincie;
-
Middelen voor klimaatadapatie, zoals voor de groen-blauwe schoolpleinen.
