Op 31 oktober startte de 26e klimaatconferentie. Nog tot 12 november staat Glasgow in het teken van klimaatverandering. Eén ding lijkt wereldwijd te zijn doorgedrongen: Er moet nu actie worden ondernomen. De aarde warmt op en de stabiliteit van onze planeet neemt af. Sir David Attenborough sprak treffend en zijn speech drukte wereldleiders, maar ook u en mij, met onze neus op de feiten. Sommige veranderingen kunnen we niet meer ongedaan maken. Toch is er ook ruimte voor hoop, en ik citeer: “We zijn een macht die krachtig genoeg is om de planeet instabiel te maken, dan zijn we door samenwerking net zo krachtig om hem te redden.”

Uiteindelijk draait het om het maken van keuzes. GroenLinks Zuid-Holland komt daarbij tot keuzes voor het klimaat en gericht op duurzaamheid. Namens mijn fractie, vertaal ik deze keuzes naar de Begroting 2022. In een drukbevolkte provincie als de onze draait het om balanceren. Kleine veranderingen hebben een grote impact. Alle ruimtelijke aspecten dienen in samenhang te worden afgewogen. Wat kunnen we vandaag doen, om de dag van morgen beter te maken. Zuid-Holland staat namelijk voor verbetering. Elke. Dag. Beter.

Democratie

Als volksvertegenwoordigers maken wij iedere vergadering weer keuzes die van invloed zijn op onze inwoners. Het afgelopen jaar heeft ons laten zien dat de techniek ons talloze mogelijkheden geeft om verbinding te maken. Corona levert veel negatieve effecten, maar biedt ook kansen. In een inclusieve provincie, waarin iedereen mee mag doen, zou toch ook iedereen zijn stem moeten kunnen laten horen in ons huis? GroenLinks pleit, middels een aangenomen motie, om te onderzoeken hoe inspraak hybride (digitaal en fysiek) kan worden ingericht.

Natuur

Groen is belangrijk en levert veel klimaat- en gezondheidsvoordelen op. GroenLinks is dan ook blij met de inzet om de aanleg van natuur te versnellen. Maar is de Zuid-Hollandse natuur ook daadwerkelijk gezond? Recent is duidelijk geworden dat er in het natuurgebied Spuimond-West sprake is van vervuild rivierslib. GroenLinks is blij met de stappen die het college zet om onderzoek te doen naar de gevolgen. Daarnaast willen wij dat het college zich, samen met Natuurmonumenten, inzet voor kwaliteitsverbetering van het gebied.

Wonen en een gezonde leefomgeving

Met ruim 3,7 miljoen inwoners is Zuid-Holland de drukst bevolkte provincie van Nederland. In september en oktober zijn er grootschalige woonprotesten georganiseerd. De wooncrisis duurt veel te lang en mensen zitten klem. In 2017 begon ik al met het verzamelen van ervaringen van inwoners die de dupe zijn geworden van onze woningmarkt.

Uit de begroting blijkt dat 52% van de Zuid-Hollandse huishoudens is aangewezen op een sociale woning. Op dit moment zetten gemeenten in op een sociale woningvoorraad van ongeveer 35%. Dit beleid zorgt ervoor dat zo’n 653.524 inwoners in de kou komen te staan. Dat kan en mag niet gebeuren. Mijn fractie is daarom blij dat het college steeds steviger stelling neemt in dit dossier en wil dat het college harde afspraken maakt over de hoeveelheid te bouwen sociale woningen.

Er moeten dus veel woningen gebouwd worden. GroenLinks is blij met de ruimte die het college geeft aan gemeenten. Het goede nieuws is dat er genoeg bouwplannen zijn. Nu komt het aan op realisatiekracht. Wat GroenLinks betreft zoeken we in Zuid-Holland naar nieuwe locaties binnen onze bestaande kernen. Onze natuur is kwetsbaar en de meerwaarde van natuur dicht bij huis is groot. Daar moeten we zuinig mee omgaan.

Onze fractie is blij met de aandacht die het college vestigt op klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen. Groene en gezonde steden zijn noodzakelijk. Op steeds meer beleidsterreinen ziet GroenLinks dit college acteren met als doel: groen en gezond. GroenLinks is blij met de concrete stappen die het college zet om te werken aan een gezonde leefomgeving, mijn fractie denkt hierbij aan het schone luchtakkoord en de toezegging van gedeputeerde Stolk om het onderwerp houtstook onder de aandacht van gemeenten te brengen.

Duurzame economie en werkgelegenheid

Door de provinciale impuls die Zuid-Holland geeft aan de economie en de werkgelegenheid is werken een pijler geworden in ons provinciaal beleid. GroenLinks zoekt hierbij naar slimme combinaties en duurzame oplossingen. Een economische sector die is gericht op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Op verduurzaming in plaats van vervuiling. Het is zaak om de economie in de provincie duurzaam te  versterken. En Zuid-Holland heeft een aantal sterke troeven in handen met goede universiteiten, infrastructuur en opgeleide mensen op alle niveaus. Er zijn toonaangevende bedrijven binnen de duurzame energiesector. De clustering van deze bedrijven versterkt de gezamenlijke positie en trekt nieuwe bedrijvigheid aan. We willen dat Gedeputeerde Staten een inventarisatie van kansrijke duurzame technologiesectoren maakt, zodat we als provincie een rol kunnen spelen in de ontwikkeling van een groene basisindustrie.

Uitstoot beperken en een inclusieve energietransitie

De Zuid-Hollandse industrie draagt aanzienlijk bij aan de Nederlandse broeikasgasuitstoot. De landelijke cluster Rotterdam-Moerdijk is koploper met 16,5 Megaton CO2 uitstoot. Tussen 1990 en 2010 daalde de CO2-uitstoot van de basisindustrie, maar sinds 2010 stagneert deze reductie. Om de doelen van het Klimaatakkoord te halen, moet de basisindustrie op korte termijn veel minder broeikasgassen uitstoten. Dat kan simpelweg door energie te besparen. Wij willen dat de provincie haar taak in toezicht en handhaving op het vlak van industriële energiebesparing voortvarend oppakt.

Ook kunnen we niet om de hoge gasprijzen heen. Deze prijsstijging raakt vooral onze inwoners met een smalle beurs, die geen financiële en organisatorische ruimte hebben om energiemaatregelen te treffen. Gelukkig zet de provincie via het programma ‘Naar een Inclusieve Energietransitie’ in op energiebesparende maatregelen in wijken waar de urgentie het hoogst is en ondersteunt zij gemeenten. Nu veel inwoners in de knel komen, willen wij dat deze aanpak wordt geïntensiveerd. Gelukkig blijkt het college bereid om de aanpak van de inclusieve energietransitie te intensiveren.

Financiën

GroenLinks vindt het zeer terecht dat er kritisch wordt gekeken naar budgetbestedingen. Echter constateren wij dat er ook budgetten worden aangepast zonder dat het beleid is geëvalueerd. GroenLinks vind het wenselijk om beleid te evalueren voordat budgetten worden aangepast en wil dat het college evaluaties als instrument gebruikt.

Keuzes voor een groene en inclusieve provincie

We leven in een tijd waarin keuzes gemaakt moeten worden. De tijd dringt. Dat vraagt om moedige bestuurders, en een vooruitziende blik. GroenLinks kijkt met tevredenheid naar de begroting die voorligt en hoopt dat het college de kansen die GroenLinks heeft genoemd, om nog beter richting te geven aan een groene en inclusieve provincie, met ons deelt. We wensen het college veel succes bij de invulling van de grote opgaven van deze tijd.