De provinciale werkgroep metropoolregio organiseerde afgelopen zaterdag een discussiemiddag, waarbij diverse deskundige sprekers waren uitgenodigd. GroenLinks wethouder Leo Maat uit Leiderdorp verzorgde deze middag een bijdrage in de vorm van een gesproken column. Zijn humorvolle en prikkelende verhaal over de metroolregio of eigenlijk horen wij te zeggen de metropool kunt u hier lezen:
Het begint – als altijd - met taal. Taal om te verleiden en taal om te misleiden. Metropool. Wat is dat eigenlijk? Metropool. Waar komt het woord vandaan ? Het komt uit het Grieks en bestaat eigenlijk uit twee woorden: mèter en polis. Moeder-stad. In de dagelijkse betekenis van vandaag de dag: een grote stad met de voorsteden, een stedelijke agglomeratie. Metropool. En dus niet metropoolregio. Dat is een pleonasme. Wilt u dat foute woord nooit meer gebruiken. Ook wordt wel het woord wereldstad als synoniem gebruikt.

Als in de politiek een woord opduikt en in zwang raakt, dan is dat meestal om een idee te promoten. Een idee kracht bij te zetten. En tegelijk om tegenkrachten te ontkrachten.

Robuust is zo’n woord. Wie is er tegen een robuuste verbinding tussen Leiden en de kust? Niemand toch? Of wordt hier een autosnelweg door het polder- en duinlandschap ten zuiden van Leiden bedoeld. Een robuuste verbinding. Bijna iedereen trapte erin.

Metropool is ook zo’n woord. Een woord om te verleiden en te misleiden. Het raakte in zwang toen het economisch iets minder ging in Nederland. De economische groeicijfers in Azië daarentegen waren enorm. Schrikbarend. De economische reuzen China en India kwamen eraan. Europa dreigde te worden overvleugeld. In de wereldstad Shanghai groeiden de bomen tot in de hemel. Shanghai als lichtend voorbeeld voor Nederland.

Shanghai, met inmiddels de grootste haven ter wereld, met zijn dubbeldeks autosnelwegen en zijn supersnelle magneetzweeftreinen, zijn vliegvelden en futuristische wolkenkrabbers en zijn economische groei van boven de tien procent. De metropool Shanghai met negentien miljoen inwoners. Dat is ons ideaal. Dat willen wij ook. Wij verklaren de Randstad tot Delta-metropool en de welvaart is wederom ons deel!

Dit is een droombeeld. Een droombeeld van bestuurders, die van grootheid, rijkdom en macht dromen. Ik zal ze even uit de droom helpen. De regio Rotterdam-Den Haag is een kleuter, die met de grote jongens wil spelen. Shanghai met 19 miljoen inwoners staat niet eens in de top vijf van de grootste metropolen van de wereld.

Sao Paulo, Bombay, Seoul, Mexico-Stad en Tokyo zijn nog groter. Willen we met Rotterdam en Den Haag de vergelijking aan met Groot-Tokyo met zijn 36 miljoen inwoners? Als groot ertoe doet, moeten wij onze plaats kennen. Al verklaren we het hele Koninkrijk der Nederlanden tot metropool, dan nog zijn we niet de grootste stad van Europa.

Want dat is Istanbul met bijna 19 miljoen inwoners.

De metropoolvorming is een idee van de VVD en van de Partij van de Arbeid. Beide partijen houden van groot. Groot is goed, want macht is een groot goed.

Beide partijen vinden geld verdienen het belangrijkste wat er in het leven is. De VVD vindt geld belangrijk om te hebben en de PvdA vindt geld belangrijk om te kunnen verdelen. Alles voor de economie en de economie voor alles.

Is metropoolvorming een antwoord op de economische crisis? Natuurlijk niet. Het dorpje Zoeterwoude - achtduizend inwoners – kent de laagste werkloosheid in Zuid-Holland. Het aantal arbeidsplaatsen is er groter dan de beroepsbevolking. In het Brabantse stadje Eindhoven zat ooit een knul met gloeilampen te knoeien. Nu is Philips een wereldspeler en Eindhoven een lichtend voorbeeld voor technologische innovatie. Kennisstad van Nederland. Was hier een stadsregio met een AB en een DB en vijftien ambtenaren voor nodig? Natuurlijk niet. Inventiviteit, ondernemerszin en doorzettingsvermogen maakten van Philips een wereldconcern.

De metropool is een idee van de VVD en de PvdA. Voorrang voor de economie. Economie en in één adem volgt dan altijd het woord bereikbaarheid. Het gaat slecht met de winkels in de binnenstad, want de bereikbaarheid is onvoldoende. Het gaat slecht met de economie. Dat ligt aan de bereikbaarheid. Het woord bereikbaarheid is van de VVD. De VVD heeft overal geprobeerd de portefeuille bereikbaarheid binnen te slepen. En dat is ze goed gelukt, behalve dan in Noordwijkerhout.

De metropool Rotterdam-Den Haag krijgt een bestuur. In dat bestuur krijgen de VVD en de PvdA samen de meerderheid. De burgemeesters van de grote steden krijgen een grote stem. De wethouders verkeer en vervoer, pardon bereikbaarheid, krijgen een grote stem. Gemeenteraden zullen slechts 1 persoon afvaardigen. De grote partijen krijgen daardoor een grote stem. Kortom: VVD en PvdA gaan samen de economie te lijf met bereikbaarheid: de A4 door Midden-Delfland wordt dubbeldeks en krijgt achttien rijbanen. Het stadspark Midden-Delfland krijgt er een ondergrondse parkeergarage voor terug, zodat de stedeling er kan gaan joggen. Het vliegveld Zestienhoven krijgt een zevende startbaan en de vierde Maasvlakte komt eraan. De economie is gered. Het ondernemersklimaat is verbeterd. Het metropooltje aan de Maas staat op de kaart.

De metropool wordt in elkaar geknutseld door 15 tot 20 ambtenaren. Dat geloof je toch niet. Dat is de kunst van het misleiden. Een voor Nederland grote stad en een piepklein budget. Kan dat? Nee, dat kan alleen als er veel ambtenaren van Rotterdam, Den Haag, Zoetermeer, Delft en het Westland aan meewerken. Een paar honderd ambtenaren. Maar dat zie je niet in het budget voor de metropool. Dat is dus een schoolvoorbeeld van misleiding.

Maar je krijgt de zeggenschap over het openbaar vervoer. Dat is dus een schoolvoorbeeld van verleiding voor Groene bestuurders.

GroenLinks is een partij voor mensen met een voorliefde voor de menselijke maat. Bestuur dicht bij de burger. Vertrouwen in initiatieven van groepen burgers. In de megalopolis Shanghai werden zonder pardon duizenden burgers uit hun huizen gezet voor de aanleg van de derde rondweg door de stad. Een wenkend perspectief? De moederstad in de Delta? Eerder een nachtmerrie dan een droombeeld.